Geen goed mens

Sommige mensen hebben of hadden als levensvisie: ‘Ik wil een goed mens zijn.’ Wat een bullsh*t. Ik snap het, het komt heel nobel over. Het is in mijn ogen alleen een doodlopende weg. De focus op het ‘zijn’ van een goed mens maakt het nu juist onmogelijk om datgene te bereiken. Je komt al snel in een neerwaartse spiraal terecht waar je maar moeilijk uitkomt. Laat ik het verduidelijken: Ten eerste wanneer ben je een ‘goed” mens? En wie bepaalt die standaard?

Aangezien jij een ‘goed’ mens wilt zijn, ben jij ook degene die de standaard bepaalt, zelfs als je in een god of hogere macht gelooft. Immers jij bent degene die ‘goed’ definieert die vervolgens kiest aan welke regels en principes je wilt houden om een ‘goed mens te worden’. Wellicht leg je de lat laag, dan heb je geluk. Maar het zal je misschien niet verrassen dat de mensen die graag een ‘goed’ mens willen zijn de lat juist hoog leggen. Zelfs zo hoog dat het onmogelijk voor je wordt om ooit te voldoen aan je eigen standaard? En iedere keer als je faalt raak je teleurgesteld in jezelf en voed je jezelf al snel met veroordelende gedachten.

Maar wellicht ben jij die echte diehard die wel weet te voldoen aan je standaard van ‘een goed mens’. Je staat altijd klaar voor anderen. Als zij niet naar jou durven komen, kom jij wel naar hen om ze te helpen. Je weet wie je buren zijn en je geeft gul aan allerlei doelen. Daarnaast investeer je tijd in vrijwilligerswerk. Als je een gezin hebt ben je er voor je kids zelfs op het moment dat ze je niet nodig hebben en als manlief thuiskomt is het huis op orde, de tafel gedekt en heb je alle energie over voor een romantische avond zodra de kids op bed liggen.

Applaus je mag trots zijn op jezelf, vandaag heb je goed gedaan. Maar wat als het even tegen zit? Als je even geen energie meer hebt? Ben je dan opeens geen goed mens meer? Mijn conclusie: Als mijn zelfbeeld afhankelijk is van hetgeen ik doe voor anderen dan zal ik nooit goed genoeg zijn. Ik zal altijd moeten presteren en ik zal moeten oppassen dat ik niet faal. Wie faalt wordt veroordeeld door zijn eigen innerlijke criticus en die is over het algemeen meedogenloos.

Wat gaat hier dan verkeerd? Er is toch niks mis met het willen zijn van een ‘goed’ mens? Wat hier misgaat is het motief: Je wilt een ‘goed’ mens zijn omdat je denkt dat zo hoort, of omdat je daarmee denkt iets te kunnen verdienen, of simpelweg omdat je nu eenmaal lief wilt zijn. Geen van deze motieven zal je in het leven doen slagen of vervulling geven. Wat levert dit streven naar het zijn van een ‘goed’ mens op: 

De eerste optie: Je wordt hypocriet. Omdat ‘goed-zijn’ een oneindig ongedefinieerd doel is kiezen we over het algemeen maar enkele facetten van het ‘goed-zijn’ uit. Meestal de facetten waar we zelf al enige vorderingen in hebben gemaakt. Met een veroordelende houding kijken we vervolgens op andere mensen neer die niet zo’n goed mens zijn als dat wij zelf zijn. Het kan zelfs gebeuren dat je de mensen die je helpt tegelijkertijd ook veroordeelt omdat ze niet zo ‘goed’ zijn als jij. Misschien denk je: “dat gebeurt niet”, maar geloof me, die mensen bestaan, ik was namelijk zo’n persoon.

Optie twee: Je eindigt gedesillusioneerd: “Ik heb het allemaal zo goed bedoeld. Waarom vinden ze me niet aardig? Waarom overkomt mij dit nu? Ik leef toch goed?” Enz. enz. Dwars door mijn burn-out heen ben ik er achter gekomen dat er maar één motief in het leven is wat werkelijk werkt en waar het in dit leven om draait. Een motivatie die nooit zal veroordelen en motief dat het woord falen simpelweg niet kent. Lieve, mooie en wellicht uitgeputte en gedesillusioneerde schatten, ik introduceer je ‘Liefde’.

Als je ergens goed in wilt worden, als je ergens naar wil streven, als je ergens uitmuntend in wil worden en wil trainen de rest van je leven, wordt dan uitmuntend in ‘de liefde’! De lessen van ‘de liefde’ zijn allesomvattend. Leer te houden van jezelf. Begin met wat er al is en vermeerder het. Toen ik begon te begrijpen dat ‘liefde’ de enige weg was uit mijn burn-out startte ik met het omarmen van een stukje van mezelf – wat ik stiekem toch al mooi vond aan mezelf. Ik had het weggestopt want stel je voor dat je daardoor arrogant zou worden! Ik heb het over mijn uiterlijk. Vervolgens leerde ik mijn innerlijk te omarmen en lief te hebben. Hoe lelijk en duister ik sommige stukken van mijn ziel ook vond. “Liefde” stelde mij voor aan “Genade”.

Houden van jezelf ongeacht of het goed of kwaad is dat was mijn uitdaging en die uitdaging ligt er naar mijn idee voor iedereen. Je kunt jezelf niet forceren om in bepaalde opzichten te veranderen. Hoe graag je dat ook wilt. “Liefde” accepteert je en omarmt je en zonder dat dat de bedoeling was verander je door dezelfde liefde. Je wordt sterker en milder tegelijk. Vandaar uit is het een logisch gevolg om ook van anderen te gaan houden zoals ze zijn: je familie, je buren, je vrienden en zelfs wild vreemden. Doe je met me mee? Van alles waar je uitmuntend in kan worden, wordt uitmuntend in liefde. Eerst door in de spiegel te kijken en daarna ieder willekeurig ander persoon.